MINER: ELKARRIZKETA

Osteguna, nire sorterrira bueltatu naiz; oraingo honetan Gros auzora hurbildu naiz, frantsesa eta ingelesa menderatzeko erraztasunagatik elebiduna den zonalde batera.

Sambak bustitzen ari naizen bitartean, enegarrenez begiratzen dut zintzilikatuta dagoen kartel txuri-urdina:

«Miner»

Horren azpian, ate zabal bat dago, eta aurrean dagoen tenplura sartzerakoan, kirolarien irudi zaharrez, janzkera dotorez eta bizikleta txukunez inguratuta ikusten dut neure burua.

Salmahaiaren ondoan dagoen mutil batengana gerturatzerakoan, Jose Luis (jabeetako bat) behean zain dudala esan dit.

Apa! Lehenik eta behin, kontaidazu denda honen historia.

Bada, begira; Miner 1926an jaio zen nire aitona Jose Luis Minerren eskutik. Bera oso pertsona harroa zen, eta egun batean lankide bati apustu bat onartzea erabaki zuen, txirrindularitza txapelketa irabaziko zuela esanez. Eta tira, badakizu nolakoak gean hemen, eta irabazi egin zuen; baina ez behin, baizik eta 12 aldiz. Lortu zuen ospearen eta bere zaletasunaren artean, bere tailerra sortu zuen.

Gero, gerrarekin, materiala konfiskatu zioten hainbat alditan (tira, gure familia ez zen alderdi frankistakoa), eta bizimodua aurrera atera behar izan zuen, Frantziara material bila joanez.

Gero, gerrarekin, materiala konfiskatu zioten hainbat alditan (tira, gure familia ez zen alderdi frankistakoa), eta bizimodua aurrera atera behar izan zuen, Frantziara material bila joanez.

Denborak aurrera egin ahala, nire aita oso gazte batuko zen lanbidera. 14 urterekin eta gogo handiz, kiroletarako askotariko materiala zuen denda bihurtu zuen, eta horrekin batera Donostia osoan lortu zuen errekonozimendua.

Eta denda (aldaketak gora-behera) horrela egon zen 2015eko hasierara arte, orduan hasi baikinen gu, hirugarren belaunaldia, hau guztia eramaten, moda-ukitua emanez, osagarri estetikoagoekin eta nazioarteko bizikleta-barietatea ekarriz. Eta hori guztia azken urteetan, Minerrekin jarri aurretik, asko bidaiatzen eta gauzak Londresen, Amsterdamen, Berlinen, Tokyon nola zeuden ikasten aritu ginelako izan zen.

Zure aitona Jose Luisek tailerra ireki zuenetik, atzerriko piezekin izan zuen lehen harremana… Nola azaltzen da ehun urteetan negozio bat aurrera eramateko beharretik bezeroen erreklamaziora doan espiritu hori? Erraza izan al da nazioarteko joera guzti horiek zuen dendan txertatzea?

Begira, sinesten ez baduzu ere, gure aita hasieran mesfidati samar egongo zen; azken finean, irauli egin genuen bere bizitza osoan arlo horri buruz izan zuen ikuspegia.

Uste dut dena aldatu zela Tokyo Bikeren lehen alea Japoniatik ekarri genionean, bera oraindik bizi zen eta bizikleta perfektua iruditu zitzaion, behar zuen guztia zuela esaten zuen, bai diseinuaren aldetik eta bai erabilterraztasunetik.

Lehen asko esportatzen genuen Erresuma Batutik, baina Brexit-arekin dena korapilatu da eta hornitzaile holandar eta frantsesetan alternatibak bilatu behar izan ditugu.

Duela ia 10 urte zuk eta zure anaiek erabaki zenuten dendaren ardura hartzea, txirrindularitzaren eremurik urbanoenera bideratuta. Zer ekarpen egin duzue denbora honetan zehar eta nola hartu dute betiko bezeroek?

Txip aldaketa handia egin dute Minerren aspaldiko bezeroek. Pedagogia asko egin behar izan da; txirrindulari klasikoak etortzen ziren eta ez zuten bizikleta mota hau ulertzen, arroparen gaia, moda, agian haiek bizikleta denda bat kirol huts bezala ikusten zuten, ez zuten bizimodu bat bezala ikusten.

Orduan, jendearen txip aldaketa hori asko kostatu zen bertako jendearekin, giriek hobeto hartzen zuten.

Hala ere, denborarekin marka pixka bat egin dugu eta, zorionez, jendea gehiago eguneratu da.

Ikusi dut, bere garaian, zeuen burua laguntzen zenutela ekintzaren batekin edo besterekin.

Bai, noski. Hemen, dendaren beheko solairuan, 2015eko Dock Of The Bayren aurkezpena egin genuen, eta harrera ona izan zuen kontzertu bat antolatu genuen (Ama, 2002, Jabalina Música).

Egia esan, nahiko erraza izan zen; izan ere, anai-arrebek eta biok dendaren gidaritza hartu genuenean, gauzak mugitzeko eta ordu gutxi batzuetan hori aldatzeko erraztasuna izateko moduan jarri genuen.

Urte hauetan zehar fanzineen eta liburuen aurkezpenak ere egin ditugu, Kike Ibañez (1980) gure lankidearen kasuan bezala. Duela pare bat urte atera zuen “El secreto de Gino Bartalli” (Gino Bartalliren sekretua), txirrindulari italiar honen garai zurrunbilotsuetako obraz hitz egiten duen nondik norakoen ilustratua.

Denda hartzen duzuenean, hainbat hiritan egon eta bertako bidegorriak eta egiturak ikusi ondoren, estetikari garrantzi handia ematea erabakitzen duzue. Nola definitzen duzue zuen estiloa?

Gaur egungoa eta urbanoa. Moda perspektiba duen arropa funtzionala. Bizikletari egokitutako kaleko arropa.

Adibidez, garai batean, Levi 's-ek Commuter izeneko arropa-linea bat atera zuen, bakero normal baina elastikoekin, arropa iragazgaitzarekin, islatzailearekin, galtzaren atzekaldean ebaki espezifiko bat eginez, bizikleta erabiltzen zenuen bitartean galtzontziloa ikus ez zedin… pena hauek egiteari utzi ziotela!

Gogoan dut, halaber, Fred Perryk kolaborazio bat egin zuela Bradley Wigginsekin (Negua, 2016), mod estetikadun txirrindulari batekin, maillotaren kremaileraren itxiera rollo askorekin imitatzen zuten poloak atera zituzten… Egia esan, klase asko zeukaten, eta british rolloa beti izan dugu gustuko. Betidanik joan gara Londresera ahal izan dugunean eta flipatu egiten gaitu hango estetikak eta musikak.

Dena den, beti saiatzen gara handik eta hemendik ateratzen diren markak saltzen, baldin eta dendaren filosofia horrekin bat egiten duten bitartean, moda bizikletaren erabilera funtzionalarekin konbinatu nahian.

Gu ere britaniar modaren oso zaleak gara, vintage frantsesetik streetwear japoniarreraino. Zer estilo edo etiketa uste duzue duela Euskal Herriak behar beste ustiatzea lortu ez duena?

Gure ustez, lan asko dago aurretik; urteetako heziketa behar da, eta gure gurasoek zuten bizikleta kultura nabarmendu behar dugu.

Baina, zalantzarik gabe, bizikleten bidezko moda-sarrerari dagokionez, japoniarrengandik gertuago gaude tokiko enpresengandik baino (Euskal Herrikoak nahiz Espainiakoak), ideiak diseinatzeko eta gauzatzeko orduan egiazkoak eta praktikoak direlako.

Edo Europako iparraldean, txikitatik ikastolara joateko bizikleta hartzen dutela, euria edo elurra egiten badu ere.

Bezeroaren zaintza eta babesa naturaltasunarekin egin beharreko zerbait da, eta ez da kontuan hartzen.

Zer bilatzen du gehien Minerrera doan pertsonak, eta zer garrantzi ematen dio zure ustez bere diseinuari funtzionaltasunari/kalitateari baino? Jakinda zuen bezeroak ez doazela edozein lekutara.

Normalean, bizikleta polit bat bilatzen dute, kolore zainduekin eta funtzionaltasunarekin, Donostian eta inguruetan mugitzeko, hala badagokio. Jendeak dendako erakusleihoetatik eta ahoz ahoko transmisioarengatik daki bizikleta ezberdinak ditugula, guztiz esklusiboak.

Eta donostiar arruntak zer bizikleta mota kontsumitzen dituela esango zenuke?

Donostia, esaterako, hiri laua da; beraz, plater batekin eta pinoiekin, egokitu egiten zara. Orain bizikleta bat erosten duten gehienak paseoan ibiltzen dira, bidegorrien sarea asko hobetu delako azken hamarkadan. Hala ere, probintziako jendeak ere (Zarautz, Azpeitia, Azkoitia, Tolosa, Orio, Zumaia) horrelakoak kontsumitzen ditu, herri horiek hiriburuaren antzeko lautada duelako.

Eta Gasteiz bezalako hirietan?

Gasteizko jendea ere etortzen zaigu, eta logikoa da hiriak duen egituragatik; zonalde oso aproposa da dituen kale zabal eta paseagarriengatik, eta Green Capital dira, ezta? Hala ere, onartzen dugu han Mountain Bike-ak oso errotuta daudela oraindik.

Zer garrantzi uste duzue duela bizikletak Donostia bezalako hiri batean?

Asko; hemen gero eta jende gehiagok txirringa erabiltzen du lanera joateko, eta erabiltzen dutenek egunero egiten dute horrela. Aisialdirako ere, hondartzara joaten bazara, kontzertu batera, momentuko jaialdira… Saiatzen gara bezeroei irakasten hauek ez direla jostailuak, garraiobide baliagarria direla eta bizitzeko modu bat izatea duela helburu.

Eta horri janzkera gehitu behar zaio, ez zara Dabadabara mendiko jantziekin joango, zerbait hartzeko estiloarekin joateko plus estetiko hori eman behar diozu.

Euria funtsezko faktorea da eta kontuan hartu beharrekoa probintziako materialen erabileran eta kontu estetikoan. Badakigu Rainkiss eta Maium bezalako marka garrantzitsuekin lan egiten duzuela. Zer esan nahi dute marka horiek zuentzat eta, zuen ustez, zer interes ematen die jendeak horrelako jantziei? Ba al dago esanahi sendoagorik soilik funtzionala baino? Zer deritzozue Tantä bezalako markei buruz, eskualdean tendentzia izaten ari direnak?

Ingurumenarekin kontzientziatutako markak dira, birziklatutako botilekin eta txirringa erabiltzeko materialarekin egindakoak, eta hori garrantzitsua iruditzen zaigu guri. Estilo handiko markak dira, eta hori beharrezkoa da hemen.

Maium-etik etorri zaigun produktu nagusia gabardinak dira.

Gabardina klasikoa bezalakoa da; oso dotorea izateaz gain, alboan kremailera bat dauka txamarra irekitzen duena eta pontxo bihurtzen duena lanera eraman ahal izateko edo lasaitasunez zerbait hartzeko... Modan jarri da, euriarekin oso ondo doan gomaztatutako materiala delako. Kasu honetan marka honek molde luzeko arropa egiten du.

Rainkiss-en kasuan orain Smiley-rekin duen kolaborazioa erakusten du, 90. hamarkadako acid estiloari keinua eginez, aurpegi irribarretsu ikonikoaren patroi errepikatua ezarriz.

Mendizale pontxoak ere saltzen jarraitzen dutela erakusten digute, estetika retroa dutelako.

Marka horiek nortasun-kontu bihurtuko dira lehenago edo beranduago, tresna batetik harago; ez duzu zertan bizikletan ibili pontxo bat edo kanguro bat eramateko… Zuk adibidez Samba horiek daramazkizu eta ziur ez dituzula eskubaloian jokatzeko erabiliko!

Tantä bezalako markei dagokionez, gu duela 3 urte hasi ginen Loreak Mendian-ekin lanean, eta egia esan, oso gustura gaude, Ternuarentzat lan egiten duen marka bat delako, eta bere materialak egokiak direlako bai euritan bai bizikletan ibiltzeko.

2023an ukaezina da Instagram dela kontaktuarentzat hobekien doan sare soziala, aurrez aurreko bisita eta telefono-deia kenduta. Oso kontu zaindua eta eguneratua duzue plataforma honetan; hala ere, ez dut ikusten web orririk duzuenik. Ez al duzue sinesten bitartekari hau edukitzeak zuen burua ezagutaraztea erraztuko lukeela? Zergatik Instagramen aldeko apustu bakar hori egin?

Egiteke dagoen kontua da hau. Ez dakigu nondik hasi edo nola egin; ordea, Instagramekin dena funtzionalagoa da eta sare sozial honek duen hurbiltasun hori gure jendeak asko eskertzen du.

Errazagoa da guretzat; txirringa online saltzeko produktu zaila da, multinazional erraldoi bat ez bazara behintzat.

Oraindik ez dudana ulertzen da nola turismoko bulegoan ez daukaten gure erreferentziarik; turista asko etortzen zaizkigu hiria zenbat maite duten esatera.

Gros auzoan kokatzen da zuen denda. Alde Zaharraz gain, turismoaren zati handi bat hartzen duen eremua da, eta hiri honek ekonomia hori behar badu ere, oso alderdi ilunak ikusten ditugu, betiko auzokide asko kanporatu baitituzte. Nola ikusten duzue arazo horien kudeaketa?

Turismoa beharrezkoa da, baina ez da atsegina auzoa egoera honetan ikustea. Groseko egoera izugarri aldatu denik iruditzen ez zaigun arren, Arteuparte bezalako lekuen kultura artistikoa sustatzea falta dela iruditzen zaigu.

Guk behin eta berriz esan diogu udalari txirringentzako parking seguruak behar direla; Donostia oraindik ez dago munduko beste toki batzuetan bezala prest bizikleta kultura honetarako, eta ez zaio bizikletari beharrezko babesa ematen.

Zer garrantzi dute Espainiako Vueltak edo Frantziako Tourrak bezalako kirol-ekitaldiek Minerrentzat?

Ekitaldi onuragarriak dira guretzat. Tourrarekin zerbait egiteko ideia dugu, 92koaren oroimenez, merchandising berezia atera nahi dugu. Gure aitak beti igotzen zituen Alpeetako portuak eta kriston ilusioa egingo lioke horrelako keinuren batek. Vuelta-rekin, adibidez, ez dugu fijaziorik izan.

Amaitzen ari gara. Zer plan gomendatuko zenioke Donostia bisitatzera datorren norbaiti?

Lehenengo eta behin, Desy tabernara joan zerbait hartzera; tratu hurbila bazkaltzeko edo pote batzuk hartzeko.

Bizikletarekin paseatzera joateko: bidegorria segi. Kontxako Pasealekua Antiguaraino, Zurritik Grosera edo El Peine de Los Vientos-eraino pasa eta, nahi baduzu, beste pote bat hartu Antiguan. Hortik kanpo, Donostiatik Oiartzunera edo Pasaiara joan zaitezke, oso ibilbide polita daukazu.

Bizikleten munduaz interesatzen hasi diren neska-mutilei bidaltzen diezun mezua.

Pisuari, koloreari eta, batez ere, aurrekontu bati dagokienez, bere beharretara egokitzen den bizikleta bat bilatzea, kalitatezko zerbait nahi izanez gero.

Kandadu on bat ondo dator.

Tira, bizikleta plus handia da; musukorik gabe zoaz eta autobusak kostatzen duena aurrezten duzu.

Askatasun handia ematen dizu, eta osasuna irabazten duzu ariketa fisikoaz elikatzen den garraiobide honekin.